Historyczna Rezolucja ONZ dot. Ekonomii Społecznej i Solidarnej, w tym Spółdzielczości
18 kwietnia 2023 r. Zgromadzenie Ogólne Organizacji Narodów Zjednoczonych w Nowym Jorku przyjęło pierwszą w historii ONZ rezolucję w sprawie promowania ekonomii społecznej i solidarnej na rzecz zrównoważonego rozwoju. Chociaż ONZ już wcześniej uznała znaczenie spółdzielni, w tym poprzez liczne rezolucje w sprawie spółdzielni na rzecz rozwoju społecznego (ostatnia z nich została przyjęta w 2021 r. ) , będzieto pierwszy raz, kiedy ONZ uznaje i wysuwa na pierwszy plan szeroko rozumianą ekonomię społeczną.
Ekonomia społeczna i solidarna w rozumieniu ONZ obejmuje spółdzielnie, stowarzyszenia, towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych, fundacje, przedsiębiorstwa społeczne, grupy samopomocy i inne podmioty działające zgodnie z wartościami i zasadami ekonomii społecznej i solidarnej.
Rezolucja, a nasza sprawa – spółdzielczość!
W odniesieniu do spółdzielczości, Rezolucja pomaga w dalszych działaniach na rzecz zwiększania widoczności spółdzielni na poziomie ONZ i uzupełnia istniejące rezolucje dotyczące spółdzielni.
Co dla naszego sektora?
Dla spółdzielni działających w przemyśle szczególnie ważne są następujące punkty rezolucji:
- Ponowne zobowiązanie do wspierania mikro-, małych i średnich przedsiębiorstw oraz spółdzielni w całym łańcuchu wartości, zarówno w gospodarce formalnej, jak i nieformalnej
- uznanie wkładu spółdzielni w rozwój społeczny i gospodarczy ludności rdzennej, społeczności lokalnych i wszystkich ludzi, w transformację społeczną oraz innowacje społeczne i technologiczne
- wkład ekonomii społecznej i solidarnej (w tym spółdzielni) w przejście od gospodarki nieformalnej do formalnej
- uznanie wkładu ekonomii społecznej i solidarnej w „osiągnięcie i zlokalizowanie Celów Zrównoważonego Rozwoju, w szczególności w zakresie zatrudnienia i godnej pracy, świadczenia usług społecznych, np. związanych ze zdrowiem i opieką, edukacją i szkoleniem umiejętności , ochrona środowiska, w tym poprzez promowanie zrównoważonych praktyk gospodarczych, promowanie równouprawnienia płci i wzmacnianie pozycji kobiet, dostęp do przystępnych cenowo środków finansowych i lokalnego rozwoju gospodarczego, wzmacnianie zdolności produkcyjnych osób znajdujących się w trudnej sytuacji, promowanie dialogu społecznego , prawa pracowników i ochrona socjalna, a także zrównoważony wzrost sprzyjający włączeniu społecznemu, tworzenie partnerstw i sieci na szczeblu lokalnym, krajowym, szczeblu regionalnym i międzynarodowym oraz promowanie partycypacyjnego zarządzania i kształtowania polityki oraz wszystkich praw człowieka”
- uznanie, że ekonomia społeczna i solidarna sprzyja sprawiedliwej i zrównoważonej transformacji cyfrowej.
Ponadto rezolucja zachęca państwa członkowskie ONZ do promowania, wspierania i wzmacniania ekonomii społecznej i solidarnej poprzez opracowywanie i wdrażanie określonych ram prawnych, strategii, polityk i programów; uwidocznienie ekonomii społecznej i solidarnej w statystykach krajowych; zapewnianie zachęt podatkowych i związanych z zamówieniami publicznymi; uznanie ekonomii społecznej i solidarnej w programach nauczania oraz inicjatywach w zakresie budowania potencjału i badań; wzmacnianie przedsiębiorczości i wspieranie biznesu, w tym poprzez ułatwianie dostępu do usług finansowych i finansowania; oraz angażowanie podmiotów gospodarki społecznej i solidarnej w proces kształtowania polityki.
Rezolucja zachęca również do wsparcia finansowego ze strony wielostronnych, międzynarodowych i regionalnych instytucji finansowych oraz banków rozwoju, a także zachęca odpowiednie podmioty systemu rozwoju Organizacji Narodów Zjednoczonych, w tym zespoły krajowe Organizacji Narodów Zjednoczonych, do należytego uwzględnienia ekonomii społecznej i solidarnej jako części ich instrumentów planowania i programowania.
Czego zabrakło?
W dokumencie nie uznano niestety wkładu ESS (w tym spółdzielni) w uczciwe i sprzyjające włączeniu społecznemu innowacje technologiczne oraz ich wkład w dostarczanie innowacyjnych rozwiązań dla pojawiających się potrzeb społecznych. Ponadto nie uznaje ważnej roli, jaką ESS, a w szczególności spółdzielnie, odgrywają w reagowaniu na wyzwania wynikające z pojawiających się trendów w pracy, w zapewnianiu godnych warunków pracy, bezpieczeństwa i ochrony pracownikom niestandardowym i niepewnym (wolnym strzelcom, osobom pracującym za pośrednictwem platform internetowych, -pracujący, mikro przedsiębiorcy itp.).
Oby przyszłe prace ONZ i państw członkowskich poświęciły więcej uwagi tym zagadnieniom i oby ten historyczny krok był początkiem ich przyszłych decyzji.
