21 października 2019 r. w krakowskiej Delegaturze Związku Lustracyjnego Spółdzielni Pracy gościliśmy przedstawicieli Związku Spółdzielczego Słowenii.
Związek zrzesza aktualnie 59 spółdzielni rolniczych na terenie całego kraju. Łącznie reprezentują one 14 000 członków i zatrudniają 2600 pracowników. Spółdzielnie te skupują od rolników ok. 80 % wołowiny, 75 % wieprzowiny, 80 % mleka i 75 % winogron.
Pierwsza spółdzielnia na terenie dzisiejszej Słowenii powstała w 1872 roku i od tamtej pory ich liczba stale rosła, aż osiągnęła 1700 w okresie międzywojennym. W komunistycznej Jugosławii spółdzielnie były ważnym narzędziem zapewniania samowystarczalności żywieniowej ludności, jednak szybki wzrost sektora spółdzielczego nie spodobał się władzom i na początku lat 60 – tych zaczęto próby przekształcania spółdzielni w przedsiębiorstwa rolne. Bardzo szybko okazało się jednak, że to nie jest droga w dobrą stronę a spółdzielnie są jedynym gwarantem dostarczania usług dla rolników, szczególnie na obszarach górskich. To był właśnie moment, kiedy odrodził się również Spółdzielczy Związek Słowenii (1972). Po odzyskaniu niepodległości przez Słowenię wprowadzono prawo nakazujące rolnikom przynależność do spółdzielni.
W trakcie spotkania Prezes Zarządu ZLSP, Janusz Paszkowski oraz Członek Zarządu ZLSP, Joanna Brzozowska-Wabik dokonali prezentacji polskiego ruchu spółdzielczego, danych historycznych i aktualnych, przedstawili działalność Związku Lustracyjnego Spółdzielni Pracy i jego jednostek organizacyjnych, działalność w obszarze projektów finansowych z funduszy europejskich i ekonomii społecznej.
Odpowiedzieli również na szereg pytań, które zadawali uczestnicy, m.in. o szczegółowe zapisy Prawa Spółdzielczego, zagadnienia związane z lustracją, różnice pomiędzy bankami spółdzielczymi i kasami oszczędnościowo-kredytowymi, specyfikę działania spółdzielni na terenach wiejskich i wiele innych.
Dalsza część wizyty delegacji ze Słowenii poświęcona była spotkaniom z przedstawicielami konkretnych spółdzielni, w szczególności mleczarskich.
Joanna Brzozowska-Wabik
