Partnerstwo na Rzecz Rozwoju realizuje od listopada 2004 r. projekt pt. "MOŻEMY WIĘCEJ - Partnerstwo na rzecz Spółdzielni Socjalnych". Projekt finansowany jest z funduszy Programu Inicjatywy Wspólnotowej EQUAL.
Projekt składa się z trzech integralnie powiązanych ze sobą Działań:
- Działanie 1 - Opracowanie szczegółowej strategii wdrażania projektu
- Działanie 2 - Wdrażanie strategii projektu
- Działanie 3 - Upowszechnianie rezultatów Działania 2 i ich transfer do
polityki krajowej oraz praktyk instytucji i organizacji działających w obszarze rynku pracy i integracji społecznej.
Celem ogólnym projektu „Możemy Więcej" jest stworzenie praktycznego modelu spółdzielni socjalnej dla osób wykluczonych lub marginalizowanych społecznie w oparciu o doświadczenia krajów realizujących takie przedsięwzięcia. Cel ten jest zgodny z Tematem D PIW EQUAL: Wzmocnienie krajowej gospodarki społecznej (III sektora), a w szczególności usług na rzecz społeczności lokalnych oraz poprawa jakości miejsc pracy.
Odbiorcami projektu są wszystkie osoby, instytucje i organizacje, które są zainteresowane praktyczną stroną ekonomii społecznej, a w szczególności opracowaniem i wdrożeniem polskiego modelu spółdzielni socjalnych dla osób defaworyzowanych społecznie. Szczególnym zainteresowaniem Partnerstwa objęta jest grupa osób, które będą uczestniczy w współtworzeniu i prowadzeniu modelowej spółdzielni socjalnej o profilu gastronomicznym. Są to:
Osoby młode do 25 roku życia, które opuściły lub wkrótce opuszczają zakład poprawczy;
Osoby w wieku około i powyżej 40 lat z minimum średnim wykształceniem, pozostające bez pracy co najmniej 2 lat, które nie mogą znaleźć zatrudnienia na rynku pracy;
W efekcie realizacji projektu powstanie model włączania/insercji osób wykluczonych społecznie i zawodowo poprzez integrację działań instytucji publicznych i prywatnych oraz powstanie i rozwój spółdzielni socjalnej.
Realizacja projektu „Możemy Więcej" podzielona została zgodnie z wytycznymi PIW EQUAL - na trzy Działania:
DZIAŁANIE 1 było realizowane w okresie od listopada 2004 do końca czerwca 2005, w partnerstwie 4 instytucji reprezentujących sektor publiczny (Starostwo Powiatowe w Miechowie), sektor prywatny (Wyższa Szkoła Ekonomii i Informatyki w Krakowie) oraz sektor społeczny (Stowarzyszenie Producentów i Doradców Rolnictwa w Brzesku oraz FRDL MISTiA w roli administratora projektu).
Głównym zadaniem partnerstwa krajowego w tym okresie było opracowanie szczegółowej strategii realizacji projektu „Możemy Więcej" oraz zbudowanie trwałego partnerstwa krajowego posiadającego doświadczenie i odpowiedni potencjał niezbędne do wdrożenia w Działaniu 2 wypracowanej strategii realizacji projektu.
W trakcie wdrażania Działania 1 pierwotny skład Partnerstwa uległ zmianie. Partnerstwo na Rzecz Rozwoju „Możemy Więcej - Partnerstwo na rzecz spółdzielni socjalnych” liczy obecnie 6 organizacji. Są to:
- FRDL Małopolski Instytut Samorządu Terytorialnego i Administracji w Krakowie - Administrator projektu,
- Program Narodów Zjednoczonych ds. Rozwoju (UNDP) w Warszawie,
- Starostwo Powiatowe w Miechowie,
- Związek Lustracyjny Spółdzielni Pracy w Warszawie,
- Gazeta Samorządu i Administracji z Grupy Wydawniczej INFOR S.A. w Warszawie,
- Stowarzyszenie „TRATWA” w Olsztynie
1 lutego 2005 roku ww. instytucje podpisały Umowę o Partnerstwie na rzecz Rozwoju „Możemy Więcej - Partnerstwo na rzecz spółdzielni socjalnych”, w której wyraziły wolę współpracy o wspólnym wdrażaniu strategii projektu „Możemy Więcej" w Działaniu 2.
W Działaniu 1 partnerstwo krajowe było także zobowiązane do nawiązania współpracy ponadnarodowej z wybranymi partnerstwami krajowymi pochodzącymi z innych krajów UE, które - podobnie jak nasze partnerstwo - wdrażają projekty w Temacie D PIW EQUAL (Ekonomia Społeczna). Głównym zadaniem partnerstwa ponadnarodowego w Działaniu 2 jest wypracowanie wspólnych rozwiązań zmierzających do rozwiązania problemów dotyczących osób dyskryminowanych na rynku pracy, które są beneficjentami projektów realizowanych przez partnerstwa krajowe. Rolą partnerstwa ponadnarodowego jest także upowszechnianie rezultatów i wyników partnerstw krajowych na poziomie europejskim.
FRDL MISTiA działając w imieniu Partnerstwa „Możemy Więcej: zdecydował się podpisać trzy umowy ponadnarodowe:
- EQUALITY (TCA 3917), w skład której - oprócz naszego partnerstwa - wchodzą 2 partnerstwa krajowe:
- EQUALITA: qualità e responsabiltà sociale (IT-IT-G2-MAR-008) z Włoch,
- NEXUS REDE (ES-ES20040332) z Hiszpanii,
- INNOVATIVE SECTORS AND SOCIAL ECONOMY (TCA 4448). W jej skład - oprócz naszego partnerstwa - wchodzą 4 partnerstwa krajowe:
- IL TEMPO LIBERO SI FA IMPRESA (IT-IT-G2-LOM-012) z Włoch,
- Compostela Social. Talleres de Empresarios para la Inserción Sociolaboral - TEIS (ES-ES20040225) z Hiszpanii,
- ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΕΠΙΧΕΙΡΕΙΝ (GR-232262) z Grecji,
- FENIX (PL-49) z Polski.
- A NEW SOCIAL ENTERPRISE IN EUROPE (TCA 4690), w skład której - oprócz naszego - wchodzą 2 partnerstwa:
Głównymi kryteriami wyboru partnerstw do współpracy ponadnarodowej były:
- Doświadczenie krajów i partnerstw w dziedzinie ekonomii społecznej, szczególnie zaś w zakresie rozwiązań prawno-organizacyjnych działalności spółdzielni socjalnych,
- Zbliżone grupy beneficjentów projektów realizowanych w ramach krajowych działań,
- Wspólne interesy do osiągnięcia, szczególnie w zakresie produktów będących efektem współpracy ponadnarodowej.
Działanie 1 zakończyło się konferencją podsumowującą pt. "Spółdzielczość socjalna w Polsce - przyszłość czy iluzja?". Odbyła się w siedzibie FRDL MISTiA 31 maja 2005 r. Udział w niej wzięli przedstawiciele organizacji działających w sferze społecznej, Powiatowych Urzędów Pracy, jednostek samorządu terytorialnego oraz biznesu.
Konferencja była próbą zastanowienia się nad wyzwaniami, jakie stoją przed ekonomią społeczną w Polsce, a także nad czynnikami pozwalającymi na sprawne funkcjonowanie spółdzielni socjalnych, jako mechanizmu zwiększającego spójność społeczną. Dyskusja w tym temacie będzie jeszcze wielokrotnie podejmowana w trakcie wdrażania strategii projektu „Możemy Więcej" w Działaniu 2.
DZIAŁANIE 2 jest zasadniczą częścią projektu i dotyczy wdrażania wypracowanej w poprzednim działaniu strategii. Strategia ta obejmuje 4 etapy, które będą realizowane do końca marca 2008r.:
Etap I: Przygotowanie metodologiczno - organizacyjne modelu
Najważniejsze działania w ramach tego etapu to:
- Przeprowadzenie analiz prawnych, rynkowych w celu dokładnego poznania warunków dla realizacji projektu i uzyskania pełnej wiedzy pomagającej go wdrożyć. W działaniu tym zostanie sporządzona dokładna analiza potencjalnych beneficjentów pod kątem ich predyspozycji, kwalifikacji i umiejętności, motywacji, sytuacji społeczno-ekonomicznej, itd.;
- Przygotowanie szkoleń - opracowanie metodologii cyklu szkoleniowego beneficjentów wraz z kompletem materiałów szkoleniowych;
- Rekrutacja grupy beneficjentów - pozyskanie grupy 40 beneficjentów projektu.
Etap II: Cykl szkoleń beneficjentów
Najważniejsze działania w ramach tego etapu to:
- Przygotowanie trenerów cyklu szkoleniowego - zorganizowanie szkolenia dla trenerów i przekazanie im pełnej wiedzy na temat metodyki prowadzenia zajęć w ramach cyklu szkoleniowego projektu;
- Przeprowadzenie cyklu szkoleniowego dla beneficjentów projektu - obejmującego m.in. modułowe warsztaty i treningi z zakresu motywacji, budowania zespołu, ekonomii społecznej, prawa i spółdzielczości, tworzenia biznes planu dla przyszłej spółdzielni. Pełny cykl szkoleniowy obejmie około 280 godzin szkoleniowych.
Etap III: Spółdzielnia
Najważniejsze działania w ramach tego etapu to:
- Rozpoczęcie działalności pilotażowej spółdzielni socjalnej - rejestracja i uruchomienie spółdzielni przez beneficjentów projektu, w której będą mogli wykorzystać swoją wiedzę i umiejętności oraz osiągać dochody, które pozwolą zmienić ich dotychczasową sytuację ekonomiczną, a w dłuższej perspektywie czasu także społeczną;
- Rozwój spółdzielni w celu uzyskania trwałości jej działania na rynku. Może się to odbyć poprzez dywersyfikację produktów i usług oraz związanym z tym wzrostem zatrudnienia. Ponadto w pierwszym okresie funkcjonowania spółdzielni będzie kontynuowany rozwój zawodowy członków spółdzielni dzięki organizowanym szkoleniom specjalistycznym i prowadzeniu przez ekspertów wsparcia psychologiczno-ekonomicznego.
Etap IV: Rewizja modelu spółdzielni socjalnej dla osób marginalizowanych i wykluczonych społecznie
Najważniejsze działania w ramach tego etapu to:
- Ewaluacja założeń i efektów - ocena stopnia realizacji założonych celów, działań, wskaźników; przeprowadzenie serii analiz; w efekcie otrzymane zostaną raporty ewaluacji w układzie ilościowym i jakościowym oraz w układzie realizatorzy, beneficjenci projektu oraz eksperci społeczni i gospodarczy;
- Rewizja (modyfikacja) wstępnych założeń modelu - ocena stopnia realizacji założonych celów, działań, wskaźników poprzez przeprowadzenie serii analiz. Efektem tego działania będzie m.in. opracowanie podręcznika/poradnika dla instytucji chcących w przyszłości założyć spółdzielnię socjalną dla podobnej grupy beneficjentów.
Wszystkie wymienione wyżej działania są zespolone takimi, które mają wymiar horyzontalny. Wśród najistotniejszych należy wymienić:
- Promocja i upowszechnianie
- Udział w Krajowych Sieciach Tematycznych
- Działalność Forum ekspertów (partnerstwo międzysektorowe) i Forum Beneficjentów
- Współpraca ponadnarodowa.
Działanie 2 zakończy się osiągnięciem następujących rezultatów:
- Opracowaniem i wdrożeniem modelu spółdzielni socjalnej dla osób marginalizowanych i wykluczonych społecznie powracających do społeczeństwa i na rynek pracy, opartego na ich współuczestnictwie w powstawaniu i działalności spółdzielni,
- Stworzeniem i praktycznym sprawdzeniem cyklu szkoleń modułowych dla beneficjentów projektu;
- Przygotowaniem 40 osób do prowadzenia spółdzielni socjalnej osób wykluczonych i marginalizowanych społecznie podlegających insercji społecznej;
- Wprowadzeniem na rynek pracy ok. 40 osób uznanych za marginalizowane i wykluczone społecznie (beneficjentów projektu);
- Zorganizowaniem praktyk dla beneficjentów projektu w przedsiębiorstwach o profilu zgodnym z profilem działania spółdzielni socjalnej oraz dodatkowych miejsc pracy dla osób nie będących bezpośrednio beneficjentami projektu.
DZIAŁANIE 3, którego realizacja rozpoczęła się w dniu 01 stycznia 2007r. poświęcone jest upowszechnianiu i transferowi rezultatów osiągniętych w Działaniu 2 przez Partnerstwa na rzecz Rozwoju do polityki krajowej oraz praktyk instytucji i organizacji działających w obszarze rynku pracy i integracji społecznej. Partnerstwo na rzecz Rozwoju „Możemy Więcej" zgłosiło do walidacji w Krajowych Sieciach Tematycznych dla Tematu D rezultat: „Model insercji społecznej i zawodowej młodych osób wykluczonych społecznie (opuszczających zakłady poprawcze i karne)”.
Zasadniczą ideą modelu jest stworzenie młodym osobom wykluczonym społecznie „pomostu” pomiędzy zakładem poprawczym lub karnym a „normalnym” społeczeństwem i rynkiem pracy. Dzięki temu osoba wykluczona będzie mogła w bezpieczny dla niej sposób przejść proces reintegracji społecznej i zawodowej. Idea ta materializuje się z jednej strony w spójnej i systemowej współpracy instytucji penitencjarnych z instytucjami lokalnymi (powiatowymi, gminnymi) oraz koordynacji lokalnej współpracy jednostek publicznych (Starostwo, PUP, PCPR, inne) z wszelkimi organizacjami i instytucjami społecznymi oraz prywatnymi zajmującymi się pomocą społeczną lub też działającymi na rzecz tej sfery życia publicznego. Z drugiej strony - metodologicznie - model opiera się na odpowiednio przygotowanej interwencji edukacyjnej i socjalizacyjnej, służącej w konsekwencji usamodzielnieniu zawodowemu osób młodych wykluczonych społecznie poprzez założenie, prowadzenie i pracę w spółdzielni socjalnej. Jednym z elementów socjalizacji młodych osób będzie spotkanie młodych wykluczonych z dorosłymi (byłymi wykluczonymi lub też zagrożonymi marginalizacją społeczną i zawodową). Spotkanie to ma służyć tworzeniu u młodych ludzi wracających do społeczeństwa pozytywnych wzorców zachowań społecznych i funkcjonowania w społeczeństwie, wzajemnej wymianie umiejętności, zdolności do podejmowania ryzyka i racjonalnego myślenia (działania). Model oparty jest o zebrane przez PRR doświadczenia włoskie i hiszpańskie.
Więcej informacji na temat projektu „Możemy Więcej", podejmowanych działaniach w kolejnych etapach jego wdrażania zarówno na poziomie krajowym, jak i w ramach współpracy ponadnarodowej oraz ciekawe artykuły, publikacji na temat ekonomii społecznej w kraju i Unii Europejskiej znajdziecie Państwo na stronie internetowej projektu www.mozemywiecej.pl
